Απαιτήσεις του προγράμματος, περιγραφή του προγράμματος και κύρια μαθησιακά αποτελέσματα
Οι σπουδές του Μηχανολόγου Μηχανικού στο Α.Π.Θ. διαρθρώνονται ως εξής:
1. Μαθήματα Κορμού – Μαθήματα Κατεύθυνσης – Μαθήματα Εξειδίκευσης
1.1. Το 1ο έως και το 6ο εξάμηνο σπουδών (πρώτα 3 έτη) περιλαμβάνουν αποκλειστικά µαθήµατα Κορμού. Όλα τα µαθήµατα του Κορμού είναι υποχρεωτικά και το σύνολο των ECTS είναι εκατόν ογδόντα (180). Η διδασκαλία των µαθηµάτων Κορμού συνίσταται στην παροχή βασικών γνώσεων των σπουδών του Μηχανολόγου Μηχανικού, απαραίτητων για κάθε φοιτητή. Ο τρόπος διδασκαλίας γίνεται µέσω ακροατηρίων και εργαστηριακών ασκήσεων.
1.2. Το 7ο και 8ο εξάμηνο σπουδών (4ο έτος) περιλαμβάνουν µαθήµατα Κατεύθυνσης, τα οποία είναι Υποχρεωτικά Κατεύθυνσης (ΥΚ) και Επιλογής Κατεύθυνσης (ΕΚ) και το σύνολο των ECTS, που πρέπει να συγκεντρώσει κάθε φοιτητής, είναι εξήντα (60). Οι φοιτητές, µε βάση τα ενδιαφέροντά τους, υποχρεούνται να επιλέξουν µία από τις εξής Κατευθύνσεις Σπουδών:
α) Κατασκευαστική Κατεύθυνση
β) Ενεργειακή Κατεύθυνση
γ) Κατεύθυνση Βιομηχανικής Διοίκησης
Η διδασκαλία των µαθηµάτων Κατεύθυνσης συνίσταται στην εμβάθυνση της γνώσης σε ειδικούς τομείς της επιστήμης του Μηχανολόγου Μηχανικού.
1.2.1. Η επιλογή της Κατεύθυνσης Σπουδών, την οποία θέλει να ακολουθήσει κάθε φοιτητής, καθορίζεται µε ηλεκτρονική δήλωση για ένταξη σε Κατεύθυνση Σπουδών, την οποία κάνει ο ίδιος στην αρχή του 7ου εξαμήνου και μετά.
1.2.2. Ο φοιτητής παρακολουθεί συνολικά 7 µαθήµατα της Κατεύθυνσης που έχει επιλέξει εκ των οποίων µέχρι 5 µπορεί να είναι Υποχρεωτικά Κατεύθυνσης (ΥΚ). Επιπλέον, υποχρεούται να επιλέξει από δύο (2) µαθήµατα των άλλων δύο κατευθύνσεων (ΕΤΑΚ), καθώς και ένα πρόσθετο µάθηµα (Ε) από οποιαδήποτε κατεύθυνση (7+2+2+1).
1.2.3. Επισημαίνεται ότι µαθήµατα Κατεύθυνσης δεν µπορούν να επιλεγούν αν ο φοιτητής δεν έχει συμπληρώσει ενενήντα (90) ECTS από τα µαθήµατα Κορμού. Η παρούσα διάταξη θα ισχύσει για τους φοιτητές που θα εισαχθούν από το ακαδημαϊκό έτος 2020-2021.
1.3 Το 9ο και 10ο εξάμηνο σπουδών (5ο έτος) περιλαμβάνουν µαθήµατα Υποχρεωτικά Κατεύθυνσης (ΥΚ) και Επιλογής Κατεύθυνσης (ΕΚ). Περιλαμβάνουν επίσης την εκπόνηση διπλωματικής εργασίας. Το σύνολο των ECTS που πρέπει να συγκεντρώσει κάθε φοιτητής από τα µαθήµατα είναι τριάντα (30). Η διδασκαλία των µαθηµάτων Εξειδίκευσης συνίσταται στην περαιτέρω εμβάθυνση της γνώσης των φοιτητών σε εξειδικευμένες επιστηµονικές περιοχές του Μηχανολόγου Μηχανικού µε την παράλληλη ανάπτυξη πρόσθετων δεξιοτήτων.
1.3.1. Ο φοιτητής επιλέγει, µε αντίστοιχη δήλωση, µία από τις Εξειδικεύσεις, ανάλογα µε την Κατεύθυνση Σπουδών που έχει επιλέξει στο 4ο έτος σπουδών. Όλα τα µαθήµατα που επιλέγει κάθε φοιτητής πρέπει να ανήκουν στην Εξειδίκευση, στην οποία έχει ενταχθεί.
1.3.2. Ο φοιτητής παρακολουθεί συνολικά 6 µαθήµατα της Εξειδίκευσης που έχει επιλέξει. Από τα µαθήµατα αυτά, µέχρι τέσσερα (4) µπορεί να είναι Υποχρεωτικά Κατεύθυνσης (ΥΚ) ενώ τα υπόλοιπα είναι Επιλογής Κατεύθυνσης (ΕΚ).
2. Σπουδαστική Εργασία
2.1. Η Σπουδαστική Εργασία αποτελεί ένα θέμα σχεδιασµού ή ελέγχου κάποιας συσκευής, διεργασίας ή γραµµής παραγωγής που στηρίζεται σε γενικές αρχές και στοχεύει σε µια πιο ολοκληρωμένη κατανόηση του τρόπου προσέγγισης του µηχανικού στα προβλήματα που θα κληθεί να αντιµετωπίσει στην πράξη. Λόγω της συνθετικής της φύσης, το θεωρητικό µέρος της Σπουδαστικής Εργασίας πρέπει να βασίζεται σε ικανοποιητικό επίπεδο γνώσεων που προέρχονται από έναν ικανό αριθμό µαθηµάτων. Επιπλέον, η Σπουδαστική Εργασία θα πρέπει να είναι και να θεωρείται από τους φοιτητές ως µια ευκαιρία και δυνατότητα στενότερης συνεργασίας µε κάποιο µέλος ΔΕΠ της επιλογής τους και όχι ως µια πρόσθετη ανεπιθύμητη υποχρέωση.
2.2. Η δήλωση επιθυμίας εκπόνησης Σπουδαστικής Εργασίας κατατίθεται µε τη δήλωση µαθηµάτων του έβδομου ή του όγδοου εξαμήνου. Δικαίωμα δήλωσης έχουν όσοι φοιτητές έχουν συμπληρώσει τουλάχιστον εκατόν είκοσι (120) ECTS από µαθήµατα Κορμού. Το θέμα της Σπουδαστικής Εργασίας καθορίζεται σε συνεννόηση µε µέλος ΔΕΠ το οποίο και επιβλέπει την εκπόνησή της. Η µέγιστη διάρκεια εκπόνησης και ολοκλήρωσης της Σπουδαστικής Εργασίας είναι ένα εξάμηνο. Η εξέταση/αξιολόγηση της Σπουδαστικής Εργασίας θα πρέπει να ολοκληρώνεται αποκλειστικά στο τέλος του εξαμήνου της σχετικής δήλωσης µαθηµάτων του φοιτητή.
2.3. Ο φόρτος εργασίας για την εκπόνηση Σπουδαστικής Εργασίας είναι ισοδύναμος µε δώδεκα (12) ECTS. O βαθμός της Σπουδαστικής Εργασίας δεν προσμετράται στο βαθμό διπλώματος αλλά αναφέρεται στο Παράρτημα Διπλώματος, εφόσον αυτή εκπονηθεί επιτυχώς.
3. Διπλωματική Εργασία
3.1. Οι σπουδές του Μηχανολόγου Μηχανικού ολοκληρώνονται µε την εκπόνηση της Διπλωματικής Εργασίας. Η εργασία αυτή είναι µία εκτεταμένη µελέτη σε µία επιστημονική περιοχή που θεραπεύει το Τμήμα.
3.2. Κάθε φοιτητής µπορεί να επιλέξει την περιοχή στην οποία θέλει να εκπονήσει τη διπλωματική του εργασία. Η περιοχή µπορεί να εμπίπτει αμιγώς σε γνωστικό αντικείμενο ενός Τομέα αλλά µπορεί να προϋποθέτει και διατοµεακή συνεργασία. Ο µόνος περιορισμός στην επιλογή της περιοχής είναι ότι η Διπλωματική Εργασία πρέπει να αντιστοιχεί σε σημαντικό βαθμό στο γνωστικό αντικείμενο της Εξειδίκευσης, που έχει ο ίδιος παρακολουθήσει.
3.3. Η παρουσίαση της Διπλωματικής Εργασίας γίνεται ενώπιον τριμελούς Εξεταστικής Επιτροπής, µελών ΔΕΠ, η οποία εγκρίνεται από τη Συνέλευση του Τμήματος. Όλα τα µέλη ΔΕΠ δύνανται να συµµετέχουν ως εξεταστές σε όλες τις Διπλωματικές Εξετάσεις. Όταν στην τριµελή εξεταστική επιτροπή συµµετέχει µέλος ΔΕΠ άλλου Τμήματος απαιτείται έγκριση από τη Συνέλευση του Τμήματος.
3.4. Η Διπλωματική Εργασία αντιστοιχεί σε 30 ECTS και εκπονείται κατά τη διάρκεια του 9ου και 10ου εξαμήνου.
4. Δυνατότητα Αλλαγής Κατεύθυνσης Σπουδών ή Εξειδίκευσης
Αν ένας φοιτητής, αφού δηλώσει ότι ακολουθεί µια συγκεκριμένη Κατεύθυνση Σπουδών ή Εξειδίκευση, κρίνει ότι θέλει να αλλάξει Κατεύθυνση ή Εξειδίκευση, µπορεί να το κάνει µέσα στην προθεσμία κατάθεσης δηλώσεων για την ένταξη σε Κατευθύνσεις Σπουδών ή Εξειδικεύσεις στην αρχή του αμέσως επόμενου εξαμήνου δηλώνοντας την Κατεύθυνση ή την Εξειδίκευση της νέας του προτίμησης.
Μετά την αλλαγή Κατεύθυνσης ή Εξειδίκευσης, ο φοιτητής πρέπει µέχρι το τέλος των σπουδών του να συμπληρώσει επιτυχώς τις εξετάσεις στα µαθήµατα (υποχρεωτικά (Υ) και κατ’ επιλογήν υποχρεωτικά (ΕΥ) ή επιλογής (Ε)) που αντιστοιχούν στη νέα Κατεύθυνση Σπουδών ή νέα Εξειδίκευση, ανεξάρτητα από το πόσες επιτυχείς εξετάσεις έχει ήδη στο ενεργητικό του µέχρι τη στιγμή της αλλαγής.
5. Πρόσθετες εκπαιδευτικές δραστηριότητες
Για τη συμπλήρωση του διδακτικού έργου κάθε Τομέας µπορεί να οργανώνει, µόνος ή σε συνεργασία µε άλλον ή άλλους Τομείς ή και µε εξωπανεπιστηµιακούς επιστημονικούς, κοινωνικούς ή επαγγελματικούς φορείς, ελεύθερα µαθήµατα ή σεμινάρια χωρίς απόδοση πιστωτικών µονάδων.
6. Πρακτική άσκηση
Στο πλαίσιο των σπουδών του, κάθε φοιτητής µπορεί να κάνει τρίμηνη Πρακτική Άσκηση σε εταιρείες και φορείς ιδιωτικού ή δημοσίου δικαίου στην ημεδαπή ή αλλοδαπή, µε το πρόγραµµα Πρακτικής Άσκησης του Α.Π.Θ., ή µε προγράµµατα όπως Erasmus+, Placement ή µε άλλη δράση. Η Πρακτική Άσκηση είναι προαιρετική, µε φόρτο εργασίας δώδεκα (12) ECTS, δεν βαθμολογείται, αλλά, εφόσον ολοκληρωθεί επιτυχώς, αναφέρεται στο Παράρτημα Διπλώματος. Σημειώνεται πως η Πρακτική Άσκηση µπορεί να εκπονηθεί και µετά το πέρας των σπουδών, µε την προϋπόθεση η επιλογή του φοιτητή για την πρακτική άσκηση να έχει γίνει ενόσω είχε τη φοιτητική ιδιότητα.
Το Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών αποσκοπεί στην κατάρτιση επιστημόνων ικανών να μελετούν και να κατανοούν, σε θεωρητικό επίπεδο, τις αρχές των φυσικών επιστημών, των μαθηματικών και της στατιστικής με σκοπό την εφαρμογή τους στο σχεδιασμό, σύνθεση, ανάλυση, κατασκευή και λειτουργία μηχανών και μηχανολογικών κατασκευών καθώς και στη διοίκηση παραγωγικών συστημάτων. Σε εφαρμοσμένο επίπεδο, αποβλέπει σε μαθησιακά αποτελέσματα και δεξιότητες που προσδίδουν ικανότητα ανάπτυξης καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών, επίλυσης τεχνολογικών και επιστημονικών προβλημάτων και προσαρμογής στη συνεχώς εξελισσόμενη τεχνολογία.
Οι απόφοιτοι του Τμήματος, ανάλογα µε τα μαθήματα, τη διπλωματική εργασία και την πρακτική άσκηση που έχουν επιλέξει, αποκτούν ποικίλες δεξιότητες. Ειδικότερα, τα μαθησιακά αποτελέσματα του Προγράμματος Σπουδών συνοψίζονται στις εξής ικανότητες:
α) επίλυση τεχνολογικών προβλημάτων,
β) διαμόρφωση, μελέτη και αξιολόγηση ενεργειακών συστημάτων,
γ) ανάπτυξη νέων υλικών, προϊόντων, διαδικασιών παραγωγής και μηχανουργικής μορφοποίησης,
δ) ανάπτυξη τεχνικών οργάνωσης βιομηχανικής παραγωγής,
ε) σχεδιασμός και ανάλυση σε εφαρμογές περιβαλλοντικής μηχανικής,
στ) διεξαγωγή πειραματικών μετρήσεων και αξιολόγηση αυτών σε μηχανολογικές, ηλεκτρολογικές, περιβαλλοντικές και παραγωγικές εφαρμογές,
ζ) διεξαγωγή έρευνας στη επιστήμη του μηχανολόγου μηχανικού,
η) παροχή συμβουλών στον ευρύτερο τομέα της μηχανολογίας και των εφαρμογών της.
Οι απόφοιτοι του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών, επιπλέον της βασικής γνώσης της επιστήμης και του επαγγέλματος τους έχουν την ικανότητα: 1) να εφαρμόζουν τη γνώση στην πράξη, 2) να επικοινωνούν σε μια δεύτερη γλώσσα 3) να αναζητούν, αναλύουν και συνθέτουν δεδομένα και πληροφορίες, κάνοντας χρήση των κατάλληλων τεχνολογιών, 4) να προσαρμόζονται ευέλικτα σε νέες καταστάσεις και να παίρνουν σχετικές αποφάσεις, 5) να εργάζονται αυτόνομα ή σε ομάδα επίσης σε διεθνές ή/και διεπιστημονικό περιβάλλον, 6) να παράγουν νέες ιδέες και επιστημονική γνώση, να σχεδιάζουν και να διαχειρίζονται επιστημονικά και ερευνητικά έργα, 7) να σέβονται τη διαφορετικότητα, την πολυπολιτισμικότητα και το φυσικό περιβάλλον, 8) να επιδεικνύουν επαγγελματική, κοινωνική και ηθική υπευθυνότητα, και ευαισθησία σε θέματα φύλου και ανθρώπινων αξιών, 9) να έχουν ικανότητα κριτικής και αυτοκριτικής, και 10) να προάγουν την ελεύθερη, παραγωγική και επαγωγική σκέψη.
Επαγγελματικό καθεστώς (αν υπάρχει)
Πρόσβαση σε περαιτέρω σπουδές
Σύστημα βαθμολογίας και, αν υπάρχει, κλίμακα κατανομής των βαθμών
Επίσημη διάρκεια του προγράμματος
Τρόπος σπουδών: Πλήρης φοίτηση.
Διάρκεια Φοίτησης (συνημμένο pdf και Αίτηση-Δήλωση σε word)
Μερική Φοίτηση (συνημμένο pdf)
Διακοπή Φοίτησης (συνημμένο pdf)
Κανονισμός Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών ΤΜΜ – Ισχύει από το ακαδημαϊκό έτος 2020-21
Πολιτική ποιότητας Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών ΤΜΜ
Ο Αντιπρόεδρος του Τμήματος
Αναπλ. Καθηγητής Χρίστος Βλαχοκώστας